πετρελαιοφόρο

(και συνηθέστερατάνκερ). Πλοίο προορισμένο να μεταφέρει αργό π. και τα παράγωγά του. Τα μεγάλα πετρελαιοφόρα εκτελούν μεταφορές από λιμάνια κοντά στους τόπους εξόρυξης του π. σ’ εκείνα που βρίσκονται κοντά στα διυλιστήρια π. ή μεταφορά στον τόπο χρησιμοποίησης γίνεται με μικρότερα πλοία ή με πετρελαιαγωγούς. Τα πετρελαιοφόρα κατασκευάστηκαν για πρώτη φορά στην τελευταία εικοσαετία του περασμένου αιώνα, και μετά τον A΄ Παγκόσμιο πόλεμο άρχισαν να ναυπηγούνται συστηματικά σε διαστάσεις και σε αριθμούς όλο και μεγαλύτερους: από το 1968 διάφορα σκάφη του τύπου αυτού ξεπέρασαν τη χωρητικότητα των 300.000 τόνων και μετά το 1970 ναυπηγήθηκαν πετρελαιοφόρα άνω των 400.000 τόνων. Ο τύπος αυτός πλοίων αποτελεί το ένα τρίτο και πλέον της συνολικής χωρητικότητας των εμπορικών στόλων· όλα σχεδόν κινούνται με μηχανές εσωτερικής καύσης ή τουρμπίνες και έχουν υπηρεσιακή ταχύτητα 14-17 κόμβων. Το πετρελαιοφόρο αναγνωρίζεται από την καπνοδόχο και τις υπερκατασκευές που βρίσκονται συνήθως στην πρύμνη. Όσο για τις εσωτερικές κατασκευές, το σκάφος είναι χωρισμένο σε πολλά διαμερίσματα με στεγανά διαφράγματα, για να περιορίζουν τα αποτελέσματα του υγρού φορτίου επί της ευστάθειας του σκάφους. Για τον ίδιο επίσης λόγο, οι δεξαμενές γεμίζονται σχεδόν τελείως (έως 98%)· για το κανονικό βύθισμα του σκάφους, όταν δεν έχει ωφέλιμο φορτίο, τα πετρελαιοφόρα φέρουν έρμα θαλάσσιου νερού. Στα πετρελαιοφόρα υπάρχουν αντλίες για τη γρήγορη φόρτωση ή εκφόρτωση του π., εγκαταστάσεις για την πρόληψη και την κατάσβεση πυρκαγιάς και καθαρισμού της ατμόσφαιρας από τους εύφλεκτους ατμούς του φορτίου. Κατά τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει ενδιαφέροντα πειράματα για την αύξηση της ασφάλειας των πετρελαιοφόρων, όπως το νέο σύστημα επείγουσας διακοπής, που δοκιμάστηκε το1970, και η εγκατάσταση, το 1971, σε ένα σουπερτάνκερ οργάνων ναυσιπλοΐας μέσω δορυφόρων. Η μέθοδος αυτή επιτρέπει και εξαιρετική ακρίβεια στον προσδιορισμό του στίγματος και τη δυνατότητα να ακολουθούνται οι πορείες εκείνες που δύσκολα επιτυγχάνονται με τα πατροπαράδοτα μέσα και παρουσιάζουν λιγότερους κινδύνους συγκρούσεων ή ναυαγίων. Η αύξηση των μεταφορικών αναγκών για π. κυρίως από τη Μέση Ανατολή προς την Ευρώπη και την Ιαπωνία, προκάλεσε τεράστια ανάπτυξη του στόλου των πετρελαιοφόρων. Υπολογίζεται ότι το δέκατο περίπου της παγκόσμιας χωρητικότητας πετρελαιοφόρων ελέγχεται από Έλληνες πλοιοκτήτες. Το σουπερτάνκερ «Ζίλαντ», χωρητικότητας 300.000 τόννων, στη Γαλλία (φωτ. ΑΠΕ).